Програмирање во ОУ "Димитар Поп Георгиев Беровски"

Алгоритми и нивно претставување

Што е заедничко на: вртењето телефонски број, рецептот за правење торта, варењето
чај, купувањето леб?
Тие се или вклучуваат листа од инструкции. Всушност сѐ што правиме може да се запише
постапно во вид на чекори/инструкции.

Пример 1. на активност запишана постапно во чекори:

Телефонирање

Чекор 1: Дигни ја слушалката.
Чекор 2: Сврти го бројот.
Чекор 3: Почекај да се јави лич нос та.
Чекор 4: Зборувај со личноста.
Чекор 5: Спушти ја слушалката.

Пример 2.

Рецепт за чоколадна торта

Состојки: 400 г. чоколада, 3 јајца, 1 маргарин, 1
пакетче ванилин шеќер, 2 чаши шеќер, 1 чаша
брашно.

Чекор 1: Стопи ги чоколадата и маргаринот.
Чекор 2: Истури го шеќерот во стопената чоколада и измешај.
Чекор 3: Истури ги јајцата и ванилата и измешај.
Чекор 4: Истури го брашното и измешај.
Чекор 5: Добиената смеса истури ја во тавче.
Чекор 6: Печи на 250 степени околу 40 минути.
Чекор 7: Се остава да се излади и се јаде.

Од примерите може да заклучиме дека секоја активност може да се запише со низа од чекори, инструкции. Тоа уште го нарекуваме АЛГОРИТАМ.

Алгоритам претставува множество упатства за извршување операции со точно зададен редослед со цел решавање на даден проблем.

Зборот алгоритам (Algorithmi) е земен од латинскиот јазик и е даден по името на узбекистанскиот математичар од IX век Мухамед Ал Хорезми.
Aлгоритам е било која добро-дефинирана сметачка процедура, што зема некоја вредност, или множество од вредности како влез и резултира некоја вредност, или множество од вредности како излез.
Ние често пати ќе се соочиме со задачи од областа на математиката, физиката, статистиката и други за чие решавањње користиме познати правила и методи. Како на пример, правило за множење на два броја, делење на броеви, методи за решавање на систем линеарни равенки и друго. Алгоритмот е алатка за решавање на добро специфициран сметачки проблем.

Алгоритмите се процедури за решавање на одредени проблеми.

Од дефиницијата за алгоритам можеме да заклучиме:

• алгоритамот завршува по конечен број на операции
• редоследот на операциите е точно зададен со што се добива решение на проблемот, што е и наша цел.
За еден алгоритам велиме дека е точен, ако за секоја внесена инстанца завршува со точен излез. Велиме дека точен алгоритам го решава дадениот проблем. Алгоритмот мора да се направи така да биде испланиран да се извршува од човек или од машина. Во општ случај, алгоритмот мора да се формулира во чекори, доволно едноставни за да се извршат од човек или машина (компјутер).
Алгоритмите имаат многу заеднички работи со програмите, но постојат и значајни разлики меѓу нив. (Програмата се извршува само од компјутер).

Секој алгоритам треба да ги има следниве карактерични делови:
• влез
• излез
• дефиниција
• ефективност
• крај

Алгоритмите треба да се недвомислени, јасни, прецизни - секоја операција треба да е јасно оп ре де лена, треба прецизно да е утврден редоследот на извршувањето на операциите и треба да е раз бирлив за секого, независно кој го напишал. За даден проблем може да се напишат различни алгоритми и сите тие да бидат правилни, т.е. да даваат точно решение.

Претставување на алгоритмот

Чекори за решавање на некој проблем се следните:

1. сфати го проблемот;
2. размисли како можеш проблемот да го претставиш со алгоритам;
3. формулирај го алгоритамот;
4. провери ја точноста на алгоритамот.

Алгоритамот може да се прикаже на два начини: текстуално (природен јазик, псевдојазик-јазик сличен на природниот, со попрецизна синтакса и семантика) и графички.
Пример на алгоритам претставен текстуално:

За приказ на алгоритамот графички се користат следните графички симболи (блок дијаграми):


На сликата е дадено графичко преставување на алгоритмот за одредување на најголем број со помош на блок-дијаграм.

Кои се предностите и недостатоците при графичкото претставување алгоритам?

Предност

Графичкото претставување дава поголема прегледност на текот на дејствата во алгоритамот, бидејќи човекот подобро перцепира слика од текст. Бидејќи често се прави измена на првичниот алгоритам, тоа е полесно да се направи кога алгоритамот е претставен графички.

Недостаток

Графичкото преставување е непогодно за поголем алгоритам кој може да зафати повеќе страници, во кои тешко би се снаоѓале.

Задачи за графичко претставување со примена на линиска структура

1.Графички претстави ја разликата на броевите x и z.

2. Површина на правоаголникот P со стрни a, b

Задачи за графичко претставување со примена на разгранета структура

Овде се користи блокот за логичко одлучување.

1.Внеси број а. Ако а е поголемо од нула напиши ПОЗИТИВНО.

2. Внеси ги броевите x и y. Ако бројот x е поголем од y тогаш пресметај d=x*y, инаку d=x-y